Ograniczenie palenia wśród Polaków. Rekomendacje ekspertów

Jakie działania powinno podjąć państwo, aby ograniczyć palenie papierosów i e-papierosów? Rekomendują eksperci w ramach projektu Polskie Zdrowie 2.0.

Zarys problemu

Na świecie ponad 8 mln ludzi umiera co roku w wyniku chorób odtytoniowych. Ponad 22% światowej populacji codziennie używa tytoniu. Polskie statystyki są jeszcze wyższe – każdego dnia pali aż 28,8% dorosłych Polaków. Palenie jest jedną z najważniejszych przyczyn zgonów polskich mężczyzn (26,6% wszystkich zgonów w 2019 r.). Spożywanie tytoniu stanowi ogromne obciążenie dla systemu opieki zdrowia.

Zmienia się sposób konsumpcji tytoniu. W ostatnich latach coraz popularniejsze stają się nowe produkty (tytoń do podgrzewania, papierosy elektroniczne, wyroby z syntetyczną nikotyną). Szczególną popularnością cieszą się wśród polskiej młodzieży, która częściej używa e-papierosów (niemal 30%) niż tradycyjnych papierosów (26,2%). Wśród czynników sprzyjających inicjacji nikotynowej wśród młodzieży wymienia się łatwość zakupu produktów oraz relatywnie niską cenę wyrobów tytoniowych.

Ograniczenie palenia wśród Polaków
– rekomendacje ekspertów

W opracowaniu „Redukcja palenia papierosów i używania e-papierosów,
w szczególności wśród młodego pokolenia Polaków” przywołano szereg zaleceń, których zastosowanie znacząco obniży poziom nałogu wśród społeczeństwa. Dokument opracowało grono ekspertów w ramach projektu Polskie Zdrowie 2.0, koordynowanego przez Komitet Zdrowia Publicznego PAN.

Autorzy opracowania podkreślają, że tylko kompleksowe podejście do zredukowania palenia może przynieść trwały efekt. Dokument zawiera potwierdzone naukowo rekomendacje, których realizacja ograniczy negatywne konsekwencje nałogu nikotynowego wśród Polaków. Zalecenia wskazywane przez ekspertów dotyczą kwestii ekonomicznych, regulacyjnych, edukacyjnych, a także medycznych.

Wśród najważniejszych zaleceń ograniczenia palenia wymieniono siedem rekomendacji:

• Efektywne zastosowanie polityki podatkowej, czyli zasadniczo podwyższanie cen wyrobów tytoniowych w taki sposób, aby spadła ich dostępność ekonomiczna;
• Ograniczenie dostępności produktów nikotynowych m.in. poprzez zaostrzenie ograniczeń nakładanych na sprzedawców;
• Eliminacja reklamy i promocji produktów nikotynowych poprzez zmianę unormowań ustawy antynikotynowej;
• Edukacja zdrowotna ukierunkowana na ograniczenie inicjacji
  i konsumpcji produktów nikotynowych;
• Uruchomienie programu pomocy osobom uzależnionym od nikotyny,
  w tym osobom nieletnim;
• Monitoring rynku produktów nikotynowych, ich używania oraz działań prewencyjnych;
• Ograniczenie relacji i wpływu przemysłu na procesy decyzyjne,
  w tym kwestie dotyczące szkód (ang. harm reduction).

Zastosowanie powyższych zaleceń może przyczynić się do znaczącego obniżenia konsumpcji tytoniu w Polsce.

O projekcie Polskie Zdrowie 2.0

Projekt pt. „Ocena wybranych elementów systemu zdrowia
w Polsce w oparciu o dowody naukowe i dobre praktyki innych krajów
– Polskie Zdrowie 2.0” (w skrócie Polskie Zdrowie 2.0 lub PZ 2.0) powstał
z inicjatywy Komitetu Zdrowia Publicznego PAN, który działa w ramach Wydziału V Nauk Medycznych Akademii. Naukowcy z Komitetu zaproponowali i koordynują działania w projekcie, ale grupa autorów zaangażowanych w Polskie Zdrowie 2.0 jest dużo większa.

Projekt stawia sobie za cel edukację i upowszechnianie nauki. Główną grupę docelową stanowią polscy politycy i osoby zajmujące się zdrowiem. Ekspertom zależy także na dotarciu do szerokiej opinii publicznej
i dziennikarzy. Sama inicjatywa realizowana jest w okresie przedwyborczego przygotowywania programów dotyczących systemu ochrony zdrowia
w Polsce przez główne podmioty polityczne. Autorzy liczą na wykorzystanie ich wiedzy w programach dotyczących polityki zdrowotnej w kraju.

Do przygotowania policy briefs zaproszono aż 64 polskich ekspertów
– naukowców i doświadczonych praktyków, uczestników Systemu Opieki Zdrowia (SOZ) w Polsce.

Kolejne analizy są publikowane w najbliższym czasie na stronie dedykowanej projektowi Polskie Zdrowie – Polska Akademia Nauk (pan.pl). Wszystkie tematy poruszane w projekcie znajdują się poniżej:

Upublicznienie wszystkich dokumentów ma nastąpić do końca kwietnia bieżącego roku.

Pobierz brief dotyczacy ograniczenia palenia pt. „Redukcja palenia papierosów i używania e-papierosów, w szczególności wśród młodego pokolenia Polaków”.

Autorzy opracowań opisanych w formule policy brief wyrażają zgodę na korzystanie, kopiowanie, przedrukowywanie, rozpowszechnianie zamieszczonych na stronie https://pan.Pl/blog/polskie-zdrowie-2-0/ całości bądź fragmentów opracowań policy brief  bez konieczności uzyskiwania zgody autorów.

Podanie źródła „Komitet Zdrowia Publicznego Polskiej Akademii Nauk” jest wskazane, jednak nie jest to konieczne.

Źródło informacji: Polska Akademia Nauk