Osiemnaście ukraińskich projektów badawczych wybranych do długoterminowego finansowania przez Polską Akademię Nauk i Narodową Akademię Nauk USA

Polska Akademia Nauk i Narodowa Akademia Nauk USA (NAS)w drodze konkursu wyłoniły spośród 174 zgłoszeń 18 ukraińskich zespołów badawczych z różnych dyscyplin naukowych, które otrzymają wsparcie finansowe w wysokości do ok. 200 tys. dolarów rocznie przez okres dwóch-trzech lat. Łącznie to ok. 8 mln dolarów (33 mln zł). Celem finansowania jest zapewnienie wybitnym ukraińskim naukowcom stabilnych warunków do prowadzenia badań, które w przyszłości doprowadzą do odbudowy nauki na Ukrainie. Wsparcie finansowe dla projektów zapewniają również Royal Society of the U.K., Elsevier, National Cheng Kung University of Taiwan, Niemiecka Akademia Przyrodników Leopoldina oraz Królewska Szwedzka Akademia Literatury, Historii i Starożytności.

18 laureatów pracuje w następujących dyscyplinach naukowych: astronomia, nauki o środowisku, matematyka, psychologia, nauki o materiałach i inżynieria, rolnictwo, nauki biomedyczne, fizyka i chemia. Osiem zespołów badawczych kierowanych jest przez kobiety.

Niezależność, stabilność i podwójna przynależność

Ukraińskie zespoły badawcze prowadzą prace w jednostkach naukowych Polskiej Akademii Nauk.
Kierownik Projektu pozostaje w Polsce na czas trwania projektu, natomiast pozostali członkowie zespołu mogą prowadzić badania zarówno w Polsce, jak i na Ukrainie. Udział w realizacji projektów badawczych w ramach afiliacji jednostek naukowych Polskiej Akademii Nauk zakłada, że naukowcy z Ukrainy jednocześnie zachowają afiliację w instytucjach ukraińskich.

Projekty wybrane do finansowania, w porządku alfabetycznym :

„Ponieważ wojna na Ukrainie trwa, zakłócając naukę i przekierowując zasoby z programów badawczych, wspieranie ukraińskich naukowców i utrzymywanie ich w kontakcie z globalną społecznością naukową jest ważniejsze niż kiedykolwiek” – powiedziała prezes Narodowej Akademii Nauk USA Marcia McNutt. „Cieszymy się, że możemy pomóc wesprzeć tych wybitnych naukowców, aby mogli nadal wnosić ważny wkład w naukę i przyszłość Ukrainy”.

„Program oferuje narzędzia i zasoby umożliwiające wybitnym ukraińskim grupom badawczym realizację projektów naukowych. Planując ten program, mieliśmy na uwadze m.in. podwójną afiliację wszystkich członków zespołu oraz możliwość prowadzenia badań na Ukrainie. Jestem przekonany, że praca tych wybitnych naukowców przyczyni się do rozwoju i odbudowy nauki na Ukrainie” – powiedział prof. Marek Konarzewski, prezes Polskiej Akademii Nauk.

Długoterminowy program wsparcia jest najnowszym z serii działań wspierających naukowców z Ukrainy realizowanych przez Polską Akademię Nauk we współpracy z NAS i partnerami zewnętrznymi. Program opiera się na wcześniejszej inicjatywie rozpoczętej tuż po rozpoczęciu wojny, koncentrującej się na zapewnieniu indywidualnego wsparcia naukowcom, którzy opuścili Ukrainę. W 2022 r. ze wsparcia skorzystało łącznie 218 ukraińskich naukowców (w tym 82% kobiet).