Propozycja nowego systemu ewaluacji i finansowania badań naukowych już gotowa

Znamy już wyniki prac zespołu doradczego przy Prezesie Polskiej Akademii Nauk do spraw ewaluacji jakości działalności naukowej, którego zadaniem było wypracowanie propozycji zmian tych zasad tak, aby były one zgodne z zapisami Agreement on Reforming Research Assessment.

Skład Zespołu

Zespół został powołany Decyzją Prezesa PAN z dnia 7 marca br., a w jego składzie znaleźli się: prof. Andrzej Jajszczyk (Akademia Górniczo-Hutnicza, przewodniczący); prof. Janusz Bujnicki (Międzynarodowy Instytut Biologii Molekularnej i Komórkowej w Warszawie), prof. Agnieszka Chacińska (Międzynarodowy Instytut Mechanizmów i Maszyn Molekularnych PAN), prof. Justyna Olko (Uniwersytet Warszawski), dr. hab. Piotr Sankowski, prof. UW (prezes IDEAS NCBR sp. z o. o.) oraz prof. Maciej Żylicz (Fundacja na rzecz Nauki Polskiej).

Raport

W raporcie naukowcy zwracają uwagę m.in. na fakt, że stosowany obecnie w Polsce system ewaluacji jednostek naukowych jest mocno niedoskonały i wszędzie, gdzie jest to możliwe, powinien zostać zarzucony na rzecz systemu oceny środowiskowej (peer review). Mając jednak na względzie świadomość, że pełna ocena ekspercka wszystkich jednostek naukowych w Polsce nie jest możliwa, rekomendują rozwiązanie, zgodnie z którym byłaby ona stosowana tylko w przypadku najlepszych, zbliżonych do światowego poziomu naukowego jednostek. Proponują również, aby ewaluacji podlegały nie dyscypliny (jak ma to miejsce obecnie), ale jednostki naukowe.

Finansowanie jednostek naukowych

Finansowanie wszystkich jednostek naukowych miałoby składać się z dwóch podstawowych części: subwencji zależnej od liczby zatrudnionych i współczynnika kosztochłonności oraz funduszu uzupełniającego stanowiącego procent z sumy uzyskanej przez daną jednostkę z grantów przyznanych indywidualnym badaczom przez agencje prowadzące konkursy na finansowanie badań naukowych. Wprowadzona zostanie także opcjonalna ewaluacja ekspercka, pozwalająca jednostkom na uzyskanie dodatkowych środków za ponadprzeciętne wyniki naukowe.

W opinii autorów proponowany system oceny i związanej z nim dystrybucji funduszy jest stosunkowo prosty i mało podatny na manipulacje, a ocena skupia się na najlepszych osiągnięciach i rezygnuje z nacisku na ilość dorobku naukowego. Zaproponowane rozwiązanie ma za to stymulować jednostki do podnoszenia jakości i efektywności badań naukowych, a także motywować władze jednostek do zatrudniania możliwie najlepszych naukowców.

Zapraszamy do zapoznania się z podsumowaniem prac zespołu.