Polski instrument GLOWS zintegrowany z satelitą misji NASA IMAP

Polski instrument badawczy GLOWS, zaprojektowany i wyprodukowany w Centrum Badań Kosmicznych PAN, został pomyślnie zintegrowany z satelitą Interstellar Mapping and Acceleration Probe (IMAP). Jego start w ramach misji NASA zaplanowano na drugą połowę tego roku.

Przygotowania i testy w Polsce

Zespół naukowców i inżynierów CBK PAN intensywnie pracował nad instrumentem GLObal solar Wind Structure (GLOWS). Przed jego wysyłką do USA przeprowadzono dodatkowe, miesięczne testy termiczne, wibracyjne i elektromagnetyczne w clean roomie oraz w komorze termiczno-próżniowej CBK PAN. Jak podkreśla prof. Maciej Bzowski, szef zespołu GLOWS, testy były niezbędne do zapewnienia niezawodności instrumentu w trudnych warunkach kosmicznych.

Integracja z satelitą IMAP

Po pomyślnym przejściu testów GLOWS został przewieziony do Laboratorium Fizyki Stosowanej Uniwersytetu Johnsa Hopkinsa (APL) w USA. Tam ponownie przeszedł testy oraz został zintegrowany z sondą IMAP. W procesie integracji uczestniczyli m.in. dr inż. Roman Wawrzaszek i mgr inż. Kamil Jasiński.

Kolejne testy przed startem misji

Po integracji każdy z dziesięciu instrumentów misji IMAP przechodzi dodatkowe testy. Dzielą się one na testy współpracy z satelitą oraz testy globalne oceniające funkcjonowanie całej misji. Start misji IMAP zaplanowano na wrzesień 2025 roku, a pierwsze uruchomienie satelity odbędzie się kilka dni po starcie. Następnie rozpocznie się faza testów technicznych i naukowych, która potrwa kilka miesięcy. Faza obserwacyjna rozpocznie się prawdopodobnie na przełomie 2025 i 2026 roku i potrwa przynajmniej dwa lata, z możliwością przedłużenia.

Cel naukowy instrumentu GLOWS

Głównym zadaniem instrumentu GLOWS jest badanie trójwymiarowej struktury wiatru słonecznego i jego zmian w cyklu słonecznym. Dodatkowo instrument pozwoli na analizę rozkładu neutralnego wodoru międzygwiazdowego (ISN H) oraz ciśnienia promieniowania w heliosferze. GLOWS będzie obserwował poświatę wodorową powstającą w wyniku pobudzenia atomów wodoru przez promieniowanie Lyman-α. Natężenie tej poświaty waha się od 300 do 1000 Rayleigh, w zależności od pozycji obserwatora i fazy cyklu słonecznego.

Międzynarodowa współpraca nad misją IMAP

Misją zarządza prof. David J. McComas z Uniwersytetu Princeton, a uczestniczy w niej 25 instytucji partnerskich, w tym Uniwersytet w New Hampshire, Southwest Research Institute i Los Alamos National Laboratory. IMAP jest piątą misją w programie Solar Terrestrial Probes (STP) NASA i jest realizowana dzięki współpracy 19 partnerów krajowych oraz 6 międzynarodowych.

Finansowanie projektu GLOWS

Realizacja eksperymentu GLOWS w ramach misji IMAP jest wspierana finansowo przez budżet państwa, co podkreśla znaczenie polskiego wkładu w badania kosmiczne na arenie międzynarodowej.

Dodatkowe informacje

GLOWS – GLOWS, Interstellar Mapping and Acceleration Probe (IMAP) mission at Princeton

Fot. CBK PAN.