„Profesor od jabłek” – sylwetka profesora Szczepana A. Pieniążka, twórcy polskiego nowoczesnego sadownictwa

„Przez długi czas kusiło mnie, aby studiować języki starożytne. Rozważałem też możliwość studiowania medycyny. Stały kontakt z przyrodą w szkolnym gabinecie, rozczytywanie się w literaturze przyrodniczej, zwłaszcza
w pracach prof. Władysława Szafera, oraz szperanie po łąkach i lasach
w czasie wakacji wpłynęło na podjęcie mej ostatecznej decyzji. Zdecydowałem, że pójdę na Wydział Matematyczno-Przyrodniczy Uniwersytetu Warszawskiego, na sekcję biologiczną, a specjalizował się będę oczywiście w botanice” – kolejna publikacja serii wydawniczej PAN „Wybitni uczeni we wspomnieniach” poświęcona jest profesorowi Szczepanowi A. Pieniążkowi.

Z małej wsi, poprzez Warszawę do USA

Profesor Szczepan A. Pieniążek był światowej sławy uczonym w zakresie ogrodnictwa. Urodził się w 1913 r. w miejscowości Słup w wiejskiej rodzinie. Ukończył Wyższe Gimnazjum w Siedlcach, które zapewniło mu wysoki poziom kształcenia w zakresie humanistycznym i matematyczno-
-przyrodniczym. Kolejnym krokiem było podjęcie nauki na Uniwersytecie Warszawskim, co wymagało od młodego Szczepana A. Pieniążka równoległej pracy zarobkowej – początkowo jako goniec, później w roli korepetytora. We wrześniu 1938 r. uzyskał stypendium na podjęcie studiów pomologicznych w USA, na Uniwersytecie Cornella. Wojna uniemożliwiła naukowcowi powrót do kraju. Dopiero w roku 1946 mógł on powrócić do Polski. Wtedy też objął obowiązki kierownika Katedry Sadownictwa SGGW. Zmarł w 2008 r. w wieku 95 lat.

Twórca Instytutu Sadownictwa,
członek PAN

W roku 1951 prof. Szczepan A. Pieniążek został pierwszym dyrektorem tworzonego Instytutu Sadownictwa i pełnił tę funkcję do przejścia na emeryturę w 1984 r. Prowadzone przez lata badania pozwoliły na rozwinięcie tej dziedziny w Polsce, a w wielu obszarach profesor był pionierem w Europie Wschodniej. W 1952 r. został członkiem korespondentem, a od 1964 r. członkiem rzeczywistym Polskiej Akademii Nauk (PAN). W latach 1966–1971 był sekretarzem Wydziału Nauk Rolnych PAN, a w latach 1975–1980 wiceprezesem PAN.

Propagator polskiej nauki

Profesor uważał, że dla rozwoju badań ogromne znaczenie ma poznawanie i wykorzystywanie doświadczeń naukowych badaczy z całego świata. Często uczestniczył w międzynarodowych kongresach i konferencjach.
Z wizyt w zagranicznych instytutach profesor przywiózł do Polski m.in. wolną od wirusów odmianę truskawek. Efektem kilkumiesięcznej podróży po kontynentach były publikacje „Owoce krain dalekich” i „Dookoła sadowniczego świata”.

Profesor Szczepan A. Pieniążek
we wspomnieniach

Przygotowana monografia składa się ze wspomnień córki profesora, jego przyjaciół i współpracowników. Redakcją merytoryczną zajął się zespół
w składzie: prof. Romuald Zabielski, prof. Dorota Konopacka, prof. Arkadiusz Nowak oraz prof. Jerzy Puchalski.

Seria wydawnicza PAN
„Wybitni uczeni we wspomnieniach”

Cykl prezentuje sylwetki najwybitniejszych polskich uczonych. Ich dorobek i myśl mają wpływ na pracę i postawę uczniów i współpracowników. Seria ukazuje się od 2017 r. Dotychczas zaprezentowano w niej prof. Tadeusza Orłowskiego, pioniera polskiej transplantologii (2017 r.), prof. Andrzeja Trzebskiego, neurofizjologa (2018 r.), prof. Jerzego Vetulaniego, psychofarmakologa i neurobiologa (2019 r.), prof. Irenę Hausmanową-
-Petrusewicz, neurolożkę (2020 r.), prof. Kornela Gibińskiego, twórcy polskiej gastroenterologii (2022 r.).

Nieodpłatne egzemplarze serii można zamówić wysyłając e-mail do Biura ds. Komunikacji i Informacji Naukowej na adres: bkin@pan.pl.
Oferta obowiązuje do wyczerpania nakładu.

Monografię można także przeczytać tutaj