14 listopada 2024

Światowy Dzień Cukrzycy: Nowe odkrycia naukowców PAN na temat insulinooporności

14 listopada obchodzimy Światowy Dzień Cukrzycy – choroby dotykającej miliony Polaków. Z tej okazji naukowcy z Instytutu Rozrodu Zwierząt i Badań Żywności PAN (IRZiBŻ PAN) przedstawiają wyniki badań nad rolą genów z rodziny NFAT w walce z insulinoopornością. Ich odkrycia otwierają nowe możliwości w zapobieganiu cukrzycy typu 2 oraz wspierają rozwój potencjalnych terapii.

Insulinooporność – cichy zwiastun cukrzycy

Insulinooporność to stan obniżonej wrażliwości tkanek na działanie insuliny, hormonu kluczowego dla regulacji poziomu cukru we krwi. Choć sama nie jest chorobą, insulinooporność sprzyja rozwojowi cukrzycy typu 2, a także chorób układu krążenia, nowotworów i chorób neurodegeneracyjnych. Szacuje się, że w Polsce na cukrzycę cierpi około 3 miliony osób, a liczba ta wciąż rośnie. Przewiduje się, że do 2030 roku cukrzyca dotknie co dziesiątego Polaka.

Badania PAN nad rolą genów NFAT w tkance tłuszczowej

Naukowcy z IRZiBŻ PAN, pod kierownictwem prof. Marka Strączkowskiego, badali wpływ genów z rodziny NFAT na wrażliwość tkanek na insulinę. Badania objęły zarówno osoby o prawidłowej masie ciała, jak i te z nadwagą i otyłością. Wykazano, że ekspresja genów NFAT w podskórnej tkance tłuszczowej koreluje z wrażliwością na insulinę oraz zdolnością organizmu do tworzenia nowych komórek tłuszczowych (adipocytów), co może chronić przed lipotoksycznością – stanem, w którym nadmiar tłuszczu w tkankach wywołuje uszkodzenia narządów.

Tkanka tłuszczowa – magazyn energii z potencjałem ochronnym

Podskórna tkanka tłuszczowa pełni ważną funkcję w ochronie organizmu przed szkodliwym wpływem nadmiaru wolnych kwasów tłuszczowych. Proces tworzenia nowych adipocytów, zwany adipogenezą, jest kluczowy dla utrzymania prawidłowej funkcji tej tkanki. Białka NFAT, biorące udział w adipogenezie, odgrywają istotną rolę w regulacji insulinooporności. Wyniki badań wykazały, że zmniejszona ekspresja genów NFAT, występująca u osób z nadwagą, może być częściowo odwracalna dzięki redukcji masy ciała.

Nowe perspektywy leczenia i profilaktyki cukrzycy

Odkrycia zespołu IRZiBŻ PAN mogą pomóc w opracowaniu innowacyjnych metod leczenia cukrzycy typu 2. Wyniki badań sugerują, że wsparcie procesu adipogenezy i kontrola ekspresji genów NFAT w tkance tłuszczowej może przyczyniać się do poprawy wrażliwości na insulinę. Badacze wskazują, że redukcja masy ciała wpływa na ekspresję genów NFAT, co może stać się punktem wyjścia do nowych terapii zapobiegających rozwojowi chorób metabolicznych.

O poprzednich badaniach naukowców IRZiBŻ PAN wokół tematu insulinooporności można przeczytać TUTAJ i TUTAJ.